Cách kho cá trắm làng Vũ Đại chuẩn công thức gia truyền

Bằng hương vị dân dã, mộc mạc, cá kho làng Vũ Đại khiến người ăn mê mẩn ngay từ lần đầu thưởng thức. Vậy cách kho cá trắm làng Vũ Đại có gì đặc biệt? Khám phá bí quyết chế biến của người nghệ nhân trong bài viết dưới dây, theo dõi ngay nhé!

Cá trắm kho làng Vũ Đại bắt nguồn từ đâu?

Đặc sản cổ truyền cá trắm kho làng Vũ Đại là món ăn quen thuộc đã có từ bao đời nay. Tương truyền xưa kia tại vùng đất chiêm trũng Vũ Đại, Hà Nam nhà nào cũng có ao nuôi cá sẵn trước nhà. Cứ mỗi dịp Tết đến, chẳng thể chuẩn bị mâm cao cỗ đầy như những nơi khác, mỗi nhà trong ngôi làng nghèo khó ấy lại làm món cá kho thay cho cao lương mĩ vị để dâng lên tổ tiên.

Lâu dần, người dân đã sáng tạo ra công thức kho cá riêng ăn trong cả tháng Giêng mà vẫn giữ được hương vị thơm ngon vốn có. Giữa những khó khăn của cuộc sống thường nhật, niêu cá kho vàng nâu bắt mắt mang đến sự ấm no, đủ đầy cho người dân trong làng. Với họ chỉ cần một niêu cá kho cùng bát cơm trắng nóng hổi là có một bữa ăn ngon. 

Ngày nay, món cá kho ấy đã trở thành món quà biếu ý nghĩa trong ngày đầu xuân năm mới, đặc biệt là những người xa quê lâu ngày về đoàn tụ cùng gia đình.  Niêu cá trao tặng tới bạn bè, người thân là cách bạn trao đi tình nghĩa đong đầy hơn bất cứ cả mọi món sơn hào hải vị cao sang. Thậm chí, nhiều chị em phụ nữ còn học cách kho cá trắm làng Vũ Đại để chế biến tại nhà.

Điểm khác biệt của cá kho làng Vũ Đại so với các món cá kho khác ở chỗ công thức vô cùng đặc biệt. Cá được kho liên tục trong suốt 16 tiếng tạo nên hương vị độc đáo khó quên. Ngày mùng 1 Tết, có niêu cá kho hương vị thôn quê bày trên mâm cơm gia tiên như một cách để bạn bày tỏ lòng biết ơn, kính trọng với ông bà, tổ tiên.

Không đơn thuần chỉ là một món ngon niêu cá trắm kho làng Vũ Đại giản dị, đậm chất quê hương thân thuộc chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Đó là món quà Tết sức khỏe. Đó là món quà tình nghĩa thể hiện sự tương trợ, lá lành đùm lá rách trong thời kỳ khó khăn nhất.

Cách kho cá trắm làng Vũ Đại tuyệt hảo tại nhà

Kỹ thuật kho cá làng Vũ Đại không phải quá khó nhưng nó đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu từ bước chọn nguyên liệu đầu tiên. Do vậy để có niêu cá kho hoàn hảo bạn hãy tham khảo ngay công thức chế biến sau:

Chuẩn bị nguyên liệu

• Nguyên liệu chính: 1kg cá trắm đen, 300g sườn non, 4 củ riềng, 4 củ hành khô, 1 củ gừng, 2 quả dừa xiêm và 3 quả chanh.
• Gia vị đồng quê: nước mắm, hạt tiêu, ớt tươi, nước cốt cua đồng, hạt nêm, bột ngọt… 
• Dụng cụ hỗ trợ: 1 chiếc niêu đất, dao, thớt, chày giã,…

Sơ chế nguyên liệu

Bước tiếp theo trong cách kho cá trắm làng Vũ Đại đó là khâu sơ chế nguyên liệu. Bạn sẽ lần lượt cho hành khô, gừng, 1 nửa riềng vào giã nhỏ, nửa còn lại thái lát mỏng để lót dưới đáy niêu. Thịt heo rửa sạch, cắt miếng vừa ăn.

Đới với cá sau khi mua về, tự cạo sạch vẩy cá hoặc nhờ người bán làm cho lúc mua cá. Cho cá vào chậu nước đã pha nước cốt chanh ngâm trong khoảng 10 phút. Đem cá rửa lại với nước sạch để ráo, cắt thành khúc vừa ăn.

Ngoài ra, bạn có thể làm sạch mùi tanh của cá bằng cách ngâm với nước vo gạo từ 15 đến 20 phút rồi bỏ ra rửa lại với nước. Hoặc dùng nước muối pha loãng ngâm cá trong 5 đến 10 phút, xát muối hạt lên phần thân cá cho hết tanh. Nếu không bạn hãy sử dụng các loại đồ có sẵn tại nhà như rượu, giấm, gừng hay sữa tươi không đường miễn sao thuận tiện nhất là được.

Ướp cá

Bỏ cá vào bát ướp với 1 muỗng canh nước cốt cua đồng, 2 thìa cà phê hạt nêm, 2 thìa cà phê bột ngọt, 1 muỗng canh nước mắm nguyên chất và nửa hỗn hợp gừng, hành, riềng giã nhuyễn. Trộn đều tất cả các nguyên liệu và ướp trong thời gian khoảng 15 phút.

>> Xem thêm:

• Tham khảo quà tết cao cấp cho doanh nghiệp – độc đáo tại Quà Tết Việt (Báo Hà Tĩnh)
• Khai trương Đặc sản Tiến Vua 
• Chả mực Bá Kiến tại hội chợ “Made in Viet Nam”

Kho cá

Cách kho cá trắm làng Vũ Đại lấy hương thơm của riềng làm gia vị đặc trưng. Vậy nên lót riềng bên dưới đáy nồi sẽ khiến chúng ngầm đều vào thịt cá tạo nên mùi vị hấp dẫn.Tiếp tục xếp sườn non lên trên rồi đến cá, rắc đều phần hành, riềng, gừng đã giã nát và nêm nếm nước mắm, hạt tiêu, ớt lên trên lớp cá. 

Cuối cùng, đổ nước dừa sao cho ngập cá trong nồi rồi tiến hành kho cá. Bạn có thể thay bằng nước lọc nếu không có nước dừa tuy nhiên nước dừa sẽ mang đến vị ngọt tự nhiên cho niêu cá hơn đó.

Đặt niêu đất lên trên bếp củi hồng kho nhỏ lửa liên tục trong khoảng 16 tiếng. Thấy nước trong nồi sôi thì mở vung bỏ nước cốt chanh vào, đậy nắp và tiếp tục kho. Thêm nước dừa trong suốt thời gian kho đến lúc còn 1 giờ cuối thì dừng lại để cá chín ngấm đều gia vị không bị cháy.

Trình bày và thưởng thức

Cá trắm đen sau khi kho xong thịt chắc, xương nhừ, mở nắp mùi thơm lan tỏa đánh thức vị giác khó cưỡng. Bỏ cá ra đĩa trang trí với cọng rau thơm cùng vài lát ớt cho thêm phần bắt mắt. Cá kho ăn cùng rau muống luộc, dưa hành, cá muối đưa cơm lắm nhé.

Với cách kho cá trắm làng Vũ Đại trên nếm miếng cá vàng ươm bạn sẽ thấy vị cay cay của riềng, ớt, vị ngọt thanh của nước dừa hoà quyện với vị chua nhè nhẹ của chanh. Tất cả tạo nên nét hấp dẫn đặc trưng của món cá kho làng Vũ Đại.

Một số lưu ý khi kho cá trắm làng Vũ Đại

Cá kho làng Vũ Đại hoàn toàn không giống như cá kho tộ thông thường mà đòi hỏi người làm phải khéo léo và tỉ mỉ trong tất cả các bước. Sau đây là những lưu ý quan trọng cần biết giúp bạn có món cá kho thành công nhất.

Chuẩn bị niêu đất và củi nhãn

Niêu đất

Nếu có điều kiện bạn hãy đặt niêu đúc từ các lò tại Nghệ An, nắp nồi mua tại Thanh Hóa với thiết kế dạng vòm đặc biệt dễ hấp hơi thuận lợi cho quá trình kho cá lâu, không bị ám mùi. Lần đầu dùng niêu đất, trước khi kho cá bạn ngâm qua nước lạnh 1 đêm loại bỏ cặn bẩn và kiểm tra độ già của niêu tránh đang đun thì bị nứt vỡ. Kỹ tính hơn bạn dùng lá rau khoai lang chà đều xung quanh nồi đất cá kho sẽ chuẩn vị hơn.

Ngoài ra, luộc niêu hay tráng niêu cùng mỡ heo cắt nhỏ cũng là cách giúp cho gia vị dễ dàng ngấm sâu vào miếng cá chứ không ngấm vào niêu làm niêu bị nứt khi kho trong thời gian dài. Trường hợp không có niêu đất bạn có thể thay bằng nồi inox, đương nhiên là mùi vị sẽ không được ngon bằng niêu đất rồi.

Củi nhãn

Cá kho làng Vũ Đại sẽ thật sự hoàn hảo hơn bao giờ hết khi bạn đun cá trên bếp củi dưới ánh lửa của củi nhãn và ủ trấu trong quá trình kho. Củi nhãn có tác dụng giữ lửa lâu hơn cũng vì thế mà nước kho luôn sôi, cá chín đều, xương nhừ hơn.

Chọn cá trắm đen

Theo cách kho cá trắm làng Vũ Đại cổ truyền đây là bước quyết định chất lượng của món ăn. Bạn phải chọn con cá trắm đen ăn ốc, bơi khoẻ, thịt dày, mình to, thân chắc, nặng từ 3kg trở lên chặt khúc vừa to mà lại ít xương.

Sơ chế nguyên liệu

Lấy dao cạo sạch lớp da đen và mạch máu bên trong ruột cá có như vậy bạn mới loại bỏ hết được mùi tanh. Giữ lại lớp vỏ khô trong cùng của củ hành, chúng sẽ làm món cá kho lên màu đẹp mắt hơn khi bày ra đĩa.

Kho cá

Chế thêm nước vào niêu cá kho đảm bảo cá không bị cháy và được hầm nhừ. Nước bỏ vào phải là nước sôi hoặc nước dừa thì món cá hoàn thiện mới không tanh. Nhớ bỏ chút sườn non chứa thịt mỡ và nước cốt cua đồng để cá kho ăn có vị béo ngậy.

Bên cạnh đó, khi ướp cá làm theo đúng theo công thức, nêm nếm đủ tất cả các loại gia vị cần thiết tránh cá kho xong thiếu mùi, không đủ vị. Lúc xếp cá để phần đầu và đuôi cá vào trước rồi mới đặt khúc giữa.

Mẹo bảo quản cá kho làng Vũ Đại 

Cách kho cá trắm làng Vũ Đại gia truyền là sau khi đun bạn phải để nguội hẳn trước khi dùng. Vì cá dùng toàn nguyên liệu tự nhiên, không chứa chất bảo quản nên chỉ sử dụng được trong thời gian ngắn. 

Cá kho bảo quản ở nhiệt độ vào mùa hè thường chỉ để được từ 1 đến 3 ngày. Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, cá dùng được lâu hơn có thể lên tới 5 đến 7 ngày mà vẫn đảm bảo độ thơm ngon hấp dẫn ban đầu.

Ăn đến đâu lấy đến đó tránh lãng phí, không dùng hết cá thì bạn dùng đũa khô sạch hoặc thìa múc ra hộp nhựa hoặc bỏ nắp niêu ra ngoài, lấy màng bọc thực phẩm gói lại rồi cho vào tủ lạnh. Bữa sau khi lấy ra ăn, bạn chỉ việc thêm chút nước dùng của cá kho rồi hâm lại bằng lò vi sóng là thưởng thức được luôn.

Cách kho cá trắm làng Vũ Đại tuy tốn thời gian, mất nhiều công sức chế biến tỉ mỉ nhưng kết quả thu lại được là thành phẩm niêu cá thơm ngon, chuẩn vị. Trổ tài ngay với công thức kho cá trên đây đổi món cho bữa ăn gia đình thôi nào.